العليم
كلمة (عليم) في اللغة صيغة مبالغة من الفعل (عَلِمَ يَعلَمُ) والعلم...
از جُنْدُب بن عبدالله بجَلی رضی الله عنه روایت است که می گوید: رسول الله ﷺ در روز عید قربان نماز عید را خواند و سپس خطبه خواند و قربانی اش را ذبح نمود و فرمود: «مَنْ ذَبَحَ قَبْلَ أَنْ يُصَلِّيَ، فَلْيَذْبَحْ أُخْرَى مَكَانَهَا، وَمَنْ لَمْ يَذْبَحْ، فَلْيَذْبَحْ بِاسْمِ اللَّهِ»: «هرکس قبل از نماز عید قربانی اش را ذبح نموده است، باید به جای آن قربانی دیگری ذبح کند؛ و کسی که قربانی اش را ذبح نکرده است، باید آن را با نام الله ذبح کند».
شرح الحديث :
رسول الله صلی الله علیه وسلم در روز عید قربان ابتدا نماز عید را می خواند سپس به خطبه می پردازد و آنگاه قربانی اش را ذبح می کند؛ و قربانی اش را به مصلی می آورد تا شعایر اسلام را ظاهر نموده و نفع آن را عمومی کرده و احکام قربانی را به امت بیاموزد. و در این زمینه حکم و شرطی از شروط قربانی را بیان می کند؛ اینکه: هرکس قبل از نماز عید، قربانی اش را ذبح کند، ذبیحه ی وی به عنوان قربانی محسوب نمی شود و باید به جای آن قربانی دیگری بعد از نماز ذبح کند. و هرکس تا بعد از نماز عید قربانی نکرده، بعد از نماز باید با نام الله آن را ذبح کند تا ذبح وی صحیح و درست و حلال باشد. و رعایت این ترتیب (نماز – خطبه - قربانی) در ذبح قربانی در روز عید لازم است و جز آن صحیح نمی باشد. و این حدیث بر وارد شدن وقت ذبح قربانی با پایان یافتن نماز دلالت می کند نه اینکه وقت ذبح با وقت نماز عید و یا با ذبح امام آغاز می شود مگر برای کسانی که نماز عید بر آنها واجب نیست مانند مسافر.