القيوم
كلمةُ (القَيُّوم) في اللغة صيغةُ مبالغة من القِيام، على وزنِ...
از ابوعبدالله جابر بن عبدالله انصاری رضی الله عنهما روایت است که می گوید: در يکی از جنگ ها همراه رسول الله ﷺ بوديم که فرمود: «إِنَّ بِالْمَدِينَةِ لَرِجَالاً مَا سِرْتُمْ مَسِيرًا، وَلاَ قَطَعْتُمْ وَادِياً، إِلاَّ كانُوا مَعكُم، حَبَسَهُمُ الْمَرَضُ»: «بدانید که مردانی در مدينه هستند که هيچ مسيری را نپيموديد و هيچ گردنه و راهی را پشت سر نگذاشتيد، مگر آنکه با شما بودند؛ بيماری آنان را از همراهی با شما بازداشت». و در روايتی آمده است: «إلا شَرَكُوكُم في الأَجْرِ»: «مگر آنکه با شما در اجر و پاداش شريکند». و از انس رضی الله عنه روایت است که می گوید: با رسول الله ﷺ از غزوه ی تبوک باز می گشتيم که فرمود: «إِنَّ أَقْوَامَاً خلْفَنَا بالمدِينةِ مَا سَلَكْنَا شِعْباً، وَلاَ وَادِياً، إِلاَّ وَهُمْ مَعَنَا، حَبَسَهُمْ الْعُذْرُ»: «پس از ما عده ای در مدينه بودند که هيچ دره و راهی را نپيموديم مگر آنکه با ما بودند؛ عذر، آنان را از همراهی با ما بازداشت».
شرح الحديث :
رسول الله ﷺ از مردانی خبر می دهد که بیماری و عذرهای موجهی مانند آن، ایشان را از شرکت در جهاد فی سبیل الله باز داشت؛ و در ادامه خبر می دهد که مجاهدان هیچ مسیری را نپیمودند و هیچ راه و گردنه ای را پشت سر نگذاشتند مگر اینکه ثواب عمل شان برای معذوران نیز نوشته شده است.