المؤخر
كلمة (المؤخِّر) في اللغة اسم فاعل من التأخير، وهو نقيض التقديم،...
از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم از بیماری عیادت کرد و مشاهده نمود که بر روی بالشی نماز می خواند؛ پس بالشت را برداشت و آن را در جای دیگری گذاشت؛ آنگاه نمازگزار چوبی برداشت تا بر آن نماز بخواند، اما رسول الله صلی اله علیه وسلم آن را هم برداشت و به گوشه ای انداخت و فرمود: «صَلِّ عَلَى الْأَرْضِ إِنِ اسْتَطَعْتَ، وَإِلَّا فَأَوْمِئْ إِيمَاءً وَاجْعَلْ سُجُودَكَ أَخْفَضَ مِنْ رُكُوعِكَ»: «بر زمین نماز بخوان اگر می توانی، وگرنه با اشاره نماز بخوان و سرت را در سجده پایین تر از رکوع قرار بده».
شرح الحديث :
حدیث مذکور بیانگر کیفیت نماز بیماری است که نمی تواند پیشانی بر زمین بگذارد؛ در این صورت بر او واجب است که بر حسب توانایی اش نماز بخواند و رکوع و سجده را با اشاره انجام دهد و اشاره اش در سجده پایین تر از اشاره اش در رکوع باشد.